Zwangerschapsvergiftiging (pre-eclampsie)

Bij zwangerschaps-vergiftiging heeft u een hoge bloeddruk tijdens uw zwangerschap. Ook kunt u deze dingen hebben:

• te veel eiwitten in uw plas
• schade aan uw organen, zoals uw lever en nieren

U wordt opgenomen in het ziekenhuis. Daar kom u bij een arts die veel weet van zwangerschap en bevallen (gynaecoloog). Zwangerschaps-vergiftiging ontstaat vanaf 20 weken zwangerschap. Ook in de dagen na uw bevalling kunt u nog zwangerschaps-vergiftiging krijgen.
HELLP-syndroom

Heel soms kunt u een ernstige vorm van zwangerschaps-vergiftiging hebben. Dit heet het HELLP-syndroom. U kunt dan 1 of meer van deze dingen hebben:

• schade aan uw lever
• uw nieren werken tijdelijk minder goed
• uw bloed stolt minder goed

Door uw bloed te onderzoeken, weet u of u het HELLP-syndroom hebt.

U kunt 1 of meer van deze klachten hebben:

• hoofdpijn
• misselijk zijn
• overgeven
• wazig zien
• sterretjes, lichtflitsen of vlekjes zien
• pijn boven in uw buik
• het gevoel alsof er een band strak om uw buik zit (het ‘bandgevoel’)
• pijn boven in uw rug
• dik gezicht en dikke enkels doordat uw lichaam vocht vasthoudt
• een tintelend of prikkend gevoel in uw vingers
• grieperig gevoel

Meestal weten artsen niet wat de oorzaak is van zwangerschaps-vergiftiging. Ze denken dat het te maken heeft met de volgende dingen:

• hoe uw moederkoek (placenta) werkt
• de stoffen die uit uw moederkoek komen
• hoe uw bloedvaten reageren op de stoffen uit uw moederkoek
• of mensen in uw familie een hoge bloeddruk hebben

Je hebt een iets grotere kans op zwangerschaps-vergiftiging als 1 of meer van deze dingen voor u klopt:

• U heeft diabetes (suikerziekte).
• U heeft een nierziekte.
• U heeft een ziekte van je hart of bloedvaten.
• Uw moeder of zus heeft zwangerschaps-vergiftiging gehad.
• U bent 35 jaar of ouder.
• U bent jonger dan 20 jaar.
• U bent zwanger van meer dan 1 kind.
• U bent te zwaar. Hoe zwaarder je bent, hoe groter je kans op zwangerschaps-vergiftiging.
• U had voor je zwangerschap al een hoge bloeddruk.
• U had problemen bij het stollen van je bloed.
• Het is uw eerste zwangerschap.
• Het is niet uw eerste zwangerschap, maar wel van een nieuwe partner.

Zo maakt u de kans kleiner op zwangerschaps-vergiftiging:

Calcium
Zorg dat u genoeg calcium via uw voeding binnenkrijgt. Het liefst elke dag 1 gram calcium, dit zijn ongeveer 5 glazen melk. Calcium zit vooral in melk, kaas, bepaalde groente en noten.
Als u te weinig calcium binnenkrijgt kan het nodig zijn om calciumpillen te slikken. Bespreek met uw gynaecoloog of verloskundige of dit nodig is.

Acetylsalicylzuur
Het medicijn acetylsalicylzuur zorgt ervoor dat u een kleinere kans heeft op ernstige gevolgen door hoge bloeddruk. Bespreek met uw gynaecoloog of verloskundige of dit medicijn voor u nodig is.

Baby
Uw baby krijgt te weinig voedingsstoffen. Daardoor kan uw baby minder goed groeien. U wordt doorgestuurd naar het ziekenhuis.

Moeder
Zwangerschaps-vergiftiging kan de volgende problemen geven:

• Schade aan uw lever.
• Uw nieren werken tijdelijk minder goed.
• Uw bloed stolt minder goed.
• U ziet minder goed.

Heel soms krijgt u ernstige problemen zoals vocht in uw longen. Of zwangerschaps-stuipen. Dit zijn aanvallen waarbij de spieren in je armen en benen eerst stijf worden en daarna gaan schokken. Dit wordt eclampsie genoemd.

Zwangerschaps-vergiftiging gaat alleen over door te bevallen. Tot die tijd worden uw klachten zo goed mogelijk behandeld. Bespreek samen met uw gynaecoloog welke behandeling voor u het beste is.

Naar het ziekenhuis
U blijft in het ziekenhuis. Daar worden u en uw baby goed gecontroleerd. uw gynaecoloog let goed op uw bloeddruk en op uw klachten.

Medicijnen
U krijgt medicijnen die ervoor zorgen dat uw bloeddruk lager wordt. Ook krijgt u medicijnen waardoor uw klachten minder worden. Als u een grotere kans hebt op zwangerschaps-stuipen krijgt u het medicijn magnesiumsulfaat. Dit medicijn zorgt ervoor dat u geen stuipen krijgt.

Eerder bevallen
Soms stelt uw gynaecoloog voor om eerder te bevallen. Bijvoorbeeld als het niet goed gaat met uw baby. Of als het niet goed gaat met u.

De gynaecoloog probeert om in ieder geval te wachten tot u 34 weken zwanger bent. U krijgt medicijnen waardoor de longen en andere organen van je baby zich sneller ontwikkelen. Daarna krijgt u medicijnen om je bevalling te laten beginnen. Soms krijg u een keizersnede.

U kunt er niets aan doen dat u zwangerschapsvergiftiging krijgt. Zelfs als u alles goed doet, kunt u het alsnog krijgen. Weet dat dit niet uw schuld is.

Vaak gaat alles heel snel als u zwangerschapsvergiftiging hebt. Heel soms heeft u nog tijd om iets te doen met de volgende adviezen:

• Neem genoeg rust. Rustige dingen kunt u gewoon blijven doen, zoals een boek lezen.
• Door gezond te eten is de kans op hoge bloeddruk kleiner. Eet veel groente en fruit, volkoren producten, en gebruik niet te veel zout.
• Probeer zo weinig mogelijk stress te hebben. Zorg goed voor jezelf en ontspan genoeg. Probeer als u wilt ontspannings-oefeningen of mindfulness.
• Het kan helpen om te praten met vrouwen die hetzelfde meemaken. U kunt met hen in contact komen via de Hellp stichting.
• Zwangerschaps-vergiftiging kan voor veel spanning, stress en andere gevoelens zorgen. Het kan dan helpen om een dagboek bij te houden. Schrijf daarin op wat er allemaal gebeurt en hoe u dat ervaart. Soms gaat alles zo snel dat u uw er later weinig of niets van kunt herinneren. Een dagboek kan je ook na uw zwangerschap helpen om met deze gevoelens om te gaan.

Bel uw verloskundige of gynaecoloog bij 1 of meer van deze klachten:

• hoofdpijn
• misselijk zijn
• overgeven
• wazig zien
• sterretjes, lichtflitsen of vlekjes zien
• pijn boven in je buik
• het gevoel alsof er een band strak om je buik zit (het ‘bandgevoel’)
• pijn boven in je rug
• dik gezicht en dikke enkels
• een tintelend of prikkend gevoel in je vingers
• grieperig gevoel
• trekkingen van armen en benen.
• slecht tegen licht kunnen
• een plotselinge bloedneus
• een plotselinge bloeding van je tandvlees

Na de bevalling blijven u en uw baby minimaal nog 1 dag in het ziekenhuis. Uw bloeddruk wordt regelmatig gecontroleerd.

Soms blijft uw bloeddruk nog even hoog. Vaak moet u dan uw medicijnen voor een hoge bloeddruk nog iets langer slikken. Meestal kunt u deze medicijnen veilig gebruiken als uw borstvoeding geeft. Bespreek dit altijd met uw gynaecoloog of verloskundige.
Als uw bloeddruk beter is, kunt u steeds minder van deze medicijnen gebruiken en uiteindelijk stoppen. Dit heet afbouwen.

6 weken na de bevalling
De eerste week na uw bevalling controleert de verloskundige de bloeddruk. Als u nog medicijnen gebruikt moet u 2 weken na de bevalling een afspraak maken bij uw huisarts om te kijken hoe lang u door moet gaan met bloeddrukverlagers. De huisarts zal ook met u kijken of er nog andere risicofactoren zijn voor hart- en vaatziekten en die zo nodig behandelen.

Ziekten van uw hart of bloedvaten
Ook heeft u later een grotere kans om een ziekte van uw hart of bloedvaten te krijgen. Deze kans is vooral groter als de zwangerschaps-vergiftiging begon voordat u 34 weken zwanger was.

Het kan weken, maanden en soms jaren duren voordat u weer helemaal beter bent. U kunt na zwangerschaps-vergiftiging nog last blijven houden van deze dingen:

• moeilijker concentreren
• snel moe zijn
• erg gevoelig zijn voor licht, geluid en drukte (prikkels)

Deze klachten kunnen tijdelijk zijn of voor altijd.

Omgaan met gevoelens
Door zwangerschaps-vergiftiging kan uw zwangerschap een moeilijke tijd zijn geweest. U kunt veel stress en andere gevoelens hebben gehad. Neem ook de tijd om te leren omgaan met deze gevoelens. De volgende dingen kunnen u daarbij helpen:

• erover praten met mensen die uw vertrouwt
• erover praten met een psycholoog
• erover praten met vrouwen die hetzelfde hebben meegemaakt
• in een dagboek schrijven
• vragen stellen aan de gynaecoloog

Er is een kans dat je bij een volgende zwangerschap opnieuw zwangerschaps-vergiftiging krijgt. U krijgt bij elke volgende zwangerschap calciumpillen en het medicijn acetylsalicylzuur. Zo wordt uw kans op zwangerschaps-vergiftiging kleiner.

Uw bloeddruk wordt extra vaak gecontroleerd. Ook wordt goed gelet op hoe uw baby groeit.

• Meer informatie over hoge bloeddruk in de zwangerschap: Hellp Stichting.
• Contact met vrouwen die hetzelfde hebben meegemaakt: Hellp Stichting.
• Ik heb zwangerschapsvergiftiging (pre-eclampsie) | De Gynaecoloog