Somberheid

Een sombere stemming is iets waar veel ouderen last van hebben omdat zij te maken krijgen met het verlies van dierbaren. Bovendien nemen over het algemeen de sociale contacten af en is er vaak sprake van toename van lichamelijke ziekten en gebreken. Dit kan rouw en verdriet met zich meebrengen, maar dat hoeft geen depressie te zijn.

Als een lichte somberheid langer aanhoudt en verergert, kan het zijn dat iemand een lichte depressie heeft. Deze depressie kan onbehandeld overgaan in een zware depressie. Bij ouderen komen lichte depressies vaker voor dan zware en vrouwen hebben een grotere kans op een depressie dan mannen. Dat komt doordat vrouwen ouder worden en daardoor van hun partner afscheid moeten nemen. De ernst van de depressies verschilt niet. Ouderen die in een verzorgings- of verpleeghuis wonen hebben iets vaker dan thuiswonende ouderen last van een depressie.

Als er sprake is van een depressie, dan wordt deze vaak niet herkend. Dit komt omdat de klachten (onterecht) aan de leeftijd worden toegeschreven. Toch is het belangrijk om depressieve stoornissen zo snel mogelijk te herkennen, diagnosticeren en te behandelen zodat erger kan worden voorkomen. De geriater kan u daarbij helpen.

Wat het meest op de voorgrond staat, is de veranderde stemming. Een somber gevoel overheerst. Verlies aan levenslust hoort ook bij een depressie. Men beleeft geen plezier meer aan dingen, waar men dat vroeger wel deed. Soms hebben mensen zelfs het gevoel dat ze niet meer van hun naasten houden. Dit komt door de depressie. Men weet vaak niet waar het ellendige gevoel vandaan komt. Behalve het sombere gevoel en het verlies aan levenslust zijn er meerdere kenmerken van een depressie, zoals:

• geheugenklachten;
• interesseverlies;
• lusteloosheid.

Bij een depressieve stoornis is sprake van symptomen zoals sombere stemming, interesseverlies of inslaapproblemen. Deze symptomen moeten:

• een bepaalde ernst hebben
• interfereren met het welbevinden en dagelijks functioneren
• lang genoeg bestaan
• niet toe te schrijven zijn aan andere stoornissen, zoals lichamelijke ziekten of middelengebruik.

• Een depressie kan spontaan optreden of ontstaan als gevolg van een lichamelijke, sociale of psychische factor. Ook een combinatie van deze factoren is mogelijk. Lichamelijke ziekte en depressie zijn bij personen van alle leeftijden nauw met elkaar verbonden.
• Eén van de oorzaken van een depressie bij ouderen kan het gebruik van bepaalde medicatie zijn.
• Sociale factoren die kunnen bijdragen aan het ontwikkelen van een depressie komen regelmatig voor op latere leeftijd. Depressieve patiënten blijken in de periode voorafgaand aan hun depressie vaker een ingrijpende gebeurtenis te hebben meegemaakt dan personen die geen depressie hebben.
• Tot slot kunnen psychische factoren van invloed zijn op de ontwikkeling van een depressie. Men moet hierbij denken aan de manier waarop men omgaat met tegenslagen. Psychische factoren hebben te maken met persoonlijke eigenschappen.